ارزیابی عملکرد و کارایی مصرف آب در گلخانه‌های جنوب استان کرمان

مقبلی دامنه, اسماعیل; آئین, احمد; مختاری ستائی, معین

ارزیابی عملکرد و کارایی مصرف آب در گلخانه‌های جنوب استان کرمان

نوع مقاله : علمی_ترویجی

نویسندگان

¹ بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

² استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران

³ بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی جنوب کرمان، جیرفت، ایران

چکیده

امروزه جهان در راستای تأمین امنیت غذایی خود به دنبال تولید بیشتر است. افزایش تولید با محدودیتهایی از جمله کمبود منابع آب همراه است. منطقی‌ترین راه حل، افزایش عملکرد محصول به‌ازای واحد آب مصرفی می‌باشد که کارآیی مصرف آب یا بهره‌وری آب نامیده می‌شود. یکی از راه‌های افزایش کارایی مصرف آب استفاده از محیط‌های کشت کنترل شده و گلخانه برای تولید انواع محصولات می‌باشد. اگر چه نیاز آبی و مصرف آب در گلخانه نسبت به محیط باز کم است ولی برآورد دقیق آن دارای اهمیت ویژه است. در این پژوهش تعدادی از گلخانه‌های منطقه جنوب استان کرمان جهت اندازه‌گیری عملکرد، مقدار مصرف آب و کارایی مصرف آب انتخاب گردید. محصولات کشت شده در این گلخانه‌ها شامل خیار، گوجه فرنگی، توت فرنگی، بادمجان و فلفل بود. پس از جمع‌آوری داده‌ها شاخص‌های مورد نظر محاسبه و مقدار مصرف آب با نیاز آبی گیاه مقایسه شد. نتایج حاصل نشان داد متوسط میزان آب مصرفی در گلخانه‌های جنوب استان کرمان برابر با 11240 متر مکعب در هکتار می‌باشد. این مقدار از نیاز آبی گیاهان گلخانه‌ای که حدود 6500 متر مکعب در هکتار می‌باشد بیشتر است. کارایی فیزیکی مصرف آب در خیار، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل و توت فرنگی به‌ترتیب 90/17، 82/16، 32/9، 85/7 و 74/2 کیلوگرم بر متر مکعب و متوسط کارایی فیزیکی مصرف آب 93/10 کیلوگرم بر متر مکعب حاصل شد. کارایی اقتصادی مصرف آب نیز در محصولات مذکور به‌ترتیب 5/19، 9/36، 1/18، 1/30 و 8/15 هزار ریال در متر مکعب و متوسط آن نیز 1/24 هزار ریال در متر مکعب به‌دست آمد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات