بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران.
چکیده
گلجالیز با نام محلی مغیل یکی از عوامل محدودکننده تولید محصولات گلخانهای و جالیزی در جنوب کرمان به شمار میرود. این گیاه انگل هالوپارازیت ریشه گیاهان دولپهای است که فاقد برگ و کلروفیل میباشد که آب و ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ از میزبان دریافت میکند و سبب کاهش رشد و ﻋﻤﻠﻜﺮد میزبان ﻣـﻲگردد. مهمترین گونه خسارتزا گل جالیز در محصولات کشاورزی جنوب کرمان گونههای راموزآ ، سرنوآ ، و مصری می باشند. مهمترین میزبانهای آن در گلخانهها و اراضی کشاورزی جنوب کرمان بادمجان، فلفل، خیار و سیبزمینی است. مقدار خسارت گل جالیز بسته به شدت آلودگی، نوع میزبان و گونه گلجالیز از 5 تا 100 درصد گزارش شده است. دلایلی که باعث گسترش آلودگی گل جالیز در جنوب کرمان شده است میتوان به تنوع و فراوانی میزبان های این گیاه انگلی در منطقه، کاربرد کودهای دامی آلوده، ورود دام در مزارع، رهاسازی محصول در پایان فصل زراعی اشاره کرد. همچنین، پتانسیل تولید و پراکنش بذر، بقاء بذر و نیاز اِلقایی آن برای جوانهزنی و ارتباط آوندی با میزبان از مهمترین دلایلی است که کنترل آن را دشوار میکند. مهمترین روشهای جلوگیری از توسعه و گسترش آن شناسایی اراضی و گلخانههای آلودهی و جلوگیری از کشت میزبانهای حساس در اراضی آلوده، رعایت تناوب زراعی با استفاده از گیاهان تله، حذف میزبان پس از آخرین چین اقتصادی، حذف ساقههای گیاه انگلی در طول دوره رشد و سوزاندن بقایای آن، تکرار کاربرد علفکشهای گلیفوسیت و سینوسولفورون در مقادیر کم می باشد.