بررسی میزان مصرف انرژی در تولید خیار گلخانه ای (مطالعه موردی-شهرستان مشهد)

نوع مقاله : علمی_ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

2 بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان،

3 دانش آموخته دکتری مهندسی بیوسیستم، دانشگاه تهران.

4 مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

چکیده

بخش عمده هزینه‌های تولید در گلخانه‌ها، به انرژی و سوخت مرتبط است. هدفمند شدن یارانه‌ها، هزینه تولید در گلخانه را نیز افزایش داده و بهینه‌سازی وضعیت سازه‌ها و تأسیسات جانبی گلخانه‌ها از مواردی است که می‌تواند افزایش کمی و کیفی محصول و در نتیجه کاهش هزینه‌های تولید را به دنبال داشته باشد. این تحقیق با هدف تعیین کل انرژی مورد نیاز در مراحل مختلف تولید محصول خیار گلخانه‌ای و تعیین شاخص‌های انرژی در گلخانه‌های استان خراسان رضوی (شهرستان مشهد) انجام گردید. نتایج نشان داد که بخش اعظم مصرف انرژی (77/95 درصد) در تولید خیار گلخانه‌ای در شهرستان مشهد، مربوط به سوخت مورد نیاز برای گرمایش گلخانه ‌می‌باشد. همچنین شاخص‌های نسبت انرژی، بازده خالص انرژی و بهره‌وری انرژی در تولید خیار گلخانه‌ای شهرستان مشهد به ترتیب برابر 014/0، 6346470- و 025/0 به‌دست آمد. مصرف انرژی در گلخانه‌های منطقه مورد مطالعه، بسیار بالا است که با توجه به بررسی منابع انجام شده این موضوع در بیشتر گلخانه‌های کشور حاکم می‌باشد. ویژگی‌های آب‌ و هوایی منطقه مشهد (سرد و خشک) کنترل دمایی گلخانه در فصل سرد سال را با مشکل مواجه ساخته و باعث شده تا عملکرد در واحد سطح محصول در فصل سرد سال کاهش یابد که موجب کاهش چشمگیر بهره‌وری انرژی می‌گردد. لذا رعایت اصول کاربردی کاهش اتلاف انرژی در گلخانه‌ها و استفاده از سیستم‌های گرمایشی با راندمان بالا توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات